CÁCH TRỒNG VÀ CHĂM SÓC CÂY DÂU TÂY

Dâu tây từ lâu đã trở thành một món trái cây được nhiều người yêu thích bởi hương vị thơm ngon và thành phần dưỡng chất cao, vị chua chua ngọt ngọt và màu đỏ bắt mắt của trái dâu khi chín. Ở Việt Nam, địa danh được biết đến đầu tiên khi nhắc đến dâu tây là thành phố Đà Lạt, tỉnh Lâm Đồng. Tuy nhiên, trong khoảng hơn 10 năm trở lại đây, cao nguyên Mộc Châu, tỉnh Sơn La đã được biết đến như là một thủ phủ trồng dâu tây ở khu vực phía Bắc với diện tích trồng được mở rộng hằng năm và chất lượng quả không thua kém dâu tây được trồng tại Đà Lạt.

Việc trồng dâu tây thực tế không quá phức tạp nếu ta biết được kỹ thuật trồng, chăm sóc, phòng và điều trị sâu bệnh. Đặc biệt, ứng dụng quy trình tưới nhỏ giọt công nghệ cao và sử dụng bẫy dính côn trùng trong việc ngăn ngừa sâu hại đang là xu hướng hiện nay.

Bài viết dưới đây, FINOM sẽ cung cấp những thông tin giúp bạn có thêm kiến thức về cách trồng và chăm sóc cây dâu tây đúng chuẩn, đạt năng suất và chất lượng cao.

Giới thiệu cây dâu tây

Dâu tây (danh pháp khoa học: Fragaria × ananassa) là một chi thực vật hạt kín và là loài thực vật có hoa thuộc họ Hoa hồng (Rosaceae). Dâu tây xuất xứ từ châu Mỹ và được các nhà làm vườn châu Âu cho lai tạo vào thế kỷ XVIII để tạo nên giống dâu tây được trồng rộng rãi hiện nay. Đây là một loại trái cây phổ biến chứa hàm lượng cao các vitamin, chất chống oxy hóa và các thành phần dinh dưỡng quan trọng khác.

Bạn có thể ăn sống loại quả màu đỏ đa năng này hoặc ăn chung với bữa chính, xà lách trộn hay món tráng miệng. Khẩu phần dâu tây trung bình hàng ngày chúng ta nên ăn là 200 g – tương đương với 8 trái dâu lớn. Một khẩu phần dâu chứa 50 calo, 11 g carbohydrate và 1 g protein. Trong quả dâu không hề chứa chất béo, cholesterol hay natri. Dâu tây là nguồn cung cấp vitamin C tuyệt vời.

Đặc điểm thực vật học

• Thân: Thuộc loại cây thân thảo, sống đa niên, thân ngắn với nhiều lá mọc rất gần nhau. Chồi nách được mọc từ nách lá, tuỳ vào điều kiện môi trường và đặc tính ra hoa của từng giống, các chồi nách có thể phát triển thành thân nhánh, thân bò hoặc phát hoa.
• Lá: Lá có hình dạng, cấu trúc, độ dày và lượng lông tơ thay đổi tùy theo giống. Hầu hết các giống dâu tây đều có lá kép với 3 lá chét, một số giống có lá kép với 4 hoặc 5 lá chét. Mép lá có răng cưa. Cuống lá dài, cuống lá thường có màu trắng khi lá còn non và chuyển sang màu đỏ của đất khi lá già.
• Hoa: Phân chia thành nhiều nhánh, mỗi nhánh có một hoa. Hoa có 5 cánh tràng mỏng, màu trắng, hơi tròn. Hoa lưỡng tính, có 25 – 30 nhị và 50 – 500 nhụy. Dâu tây là loài giao phấn nhưng thông qua hình thức tự thụ phấn để gia tăng tần suất các gen mong muốn và tạo ra một số loài.
• Quả: là một loại quả giả do đế hoa phình to, quả thật nằm ở bên ngoài quả giả. Quả có hình bầu dục, quả non có màu xanh lục, khi quả chín, quả có màu hồng hoặc màu đỏ tuỳ từng giống. Quả Dâu tây có mùi thơm, vị ngọt lẫn vị chua.
• Rễ: Hệ thống rễ chùm, rễ phát triển ở độ sâu cách mặt đất khoảng 30 cm.

Điều kiện ngoại cảnh

Nhiệt độ thích hợp cho sinh trưởng và phát triển từ 18 – 22°C. Ánh sáng cần thiết cho cây dâu tây sinh trưởng và phát triển, cường độ ánh sáng mạnh thì mới sinh trưởng mạnh, thiếu ánh sáng thường ảnh hưởng đến khả năng ra hoa kết quả. Độ ẩm cần thiết cho sự phát triển của cây dâu tây trên 84%, ẩm độ không khí cao và mưa kéo dài thường gây bệnh cho cây. Cây dâu tây thích hợp với loại đất thịt nhẹ, hàm lượng chất hữu cơ cao, đất giữ ẩm nhưng thoát nước tốt. Đất có hàm lượng chất hữu cơ cao sẽ giúp cho cây dâu tây phát triển tốt, đạt năng suất cao và kéo dài thời gian thu hoạch quả.

Kỹ thuật trồng cây dâu tây

Chọn giống dâu tây

Đối với giống dâu tây trồng ngoài trời là giống Mỹ đá, Mỹ thơm (Pajero), Langbiang… và giống trong nhà mái che là giống New Zealand và giống Akihime.

Tiêu chuẩn lựa chọn giống xuất vườn

• Đối với dâu tây nuôi cấy mô yêu cầu 30 – 60 ngày tuổi, chiều cao cây 3,5 – 12 cm, đường kính cổ rễ 1,5 – 2,5 mm, số lá thật 6 – 12, cây khoẻ mạnh, không dị hình, ngọn phát triển tốt, không có biểu hiện nhiễm sâu bệnh.
• Đối với dâu tây từ ngó yêu cầu 14 – 17 ngày tuổi, chiều cao cây 8 – 12 cm, đường kính cổ rễ 1,5 – 2,5 mm, số lá thật 6 – 12, cây khoẻ mạnh, không dị hình, rễ chớm đáy bầu, ngọn phát triển tốt, không có biểu hiện nhiễm sâu bệnh.

Giống cây dâu tây

Hiện nay chủ yếu nhân giống vô tính theo 2 cách:

• Cấy mô: Cây con sẽ đạt được tiêu chuẩn tốt, độ đồng điều cao, phát huy ưu điểm của giống, sức sống khỏe, năng suất cao, sạch bệnh.
• Tách cây con từ ngó cây mẹ: Phương pháp này dễ làm, chủ động nhưng ảnh hưởng đến sinh trưởng và phát dục của cây mẹ. Cây con không đạt tiêu chuẩn và sức sống như cây cấy mô. Chỉ nên lấy cây con từ tách ngó cây mẹ dưới 01 năm tuổi thì mới đảm bảo chất lượng giống.

Chuẩn bị giá thể

• Nguyên liệu làm giá thể: xơ dừa, trấu hun, phân hữu cơ vi sinh, phân super lân, phân đạm ure, chế phẩm Trichoderma và vôi bột.
• Cách ủ giá thể: ủ 750 kg xơ dừa (đã qua xử lý chất chát) + 250 kg trấu + 500 kg phân hữu cơ vi sinh + 50 kg super lân + 2 kg chế phẩm Trichoderma + 10 kg vôi bột. Ủ trong thời gian 10 ngày. Sau đó, dùng hỗn hợp gồm: 1 viên Nano + 2 kg đường mật mía + 1 lít nước (trộn đều ủ từ 3 đến 4 ngày) pha vào thùng phuy 200 lít nước rồi tưới đều lên toàn bộ nguyên liệu đã ủ. Kiểm tra thấy nguyên liệu đủ ẩm, nắm chặt tay thấy nước không rỉ ra tay là đạt yêu cầu và tiếp tục ủ ít nhất 1,5 tháng rồi mới sử dụng.

Trồng cây trong nhà màng

• Hệ thống máng trồng được thiết kế bằng lưới sắt mỏng và màng phủ nông nghiệp, máng rộng 40 cm, sâu 35 cm.
• Làm dàn cao khoảng 0,5 – 0,6 m so với mặt đất, khung đỡ bằng sắt, khung hình chữ nhật, khoảng cách 1,5 – 2 m có một giá đỡ khung, mỗi khung chứa 1 máng, mỗi máng trồng 2 hàng dâu trên giá thể đã được xử lý.
• Trồng với mật độ 35.000 cây/ha, trồng theo kiểu nanh sấu, mỗi hàng cây là một dây tưới nhỏ giọt. Trồng phải đặt cây thẳng với bề mặt đất (giá thể), đào lỗ đủ sâu để lấp hết bầu rễ của cây, tránh làm vỡ bầu cây con.

Phân bón

Cây dâu đòi hỏi dinh dưỡng đầy đủ và cân đối. Ngoài NPK, cần quan tâm đến nhóm trung lượng, vi lượng vì nó quyết định quan trọng đến chất lượng và khả năng kháng bệnh của cây dâu. Nguyên tắc chung là dâu tây trong thời kỳ sinh trưởng thân, lá mạnh nên cần hàm lượng đạm cao; hàm lượng lân và kali thấp. Trước khi cây ra hoa cần hàm lượng lân và kali cao, đạm thấp; trong khi bắt đầu hình thành quả cần Kali cao, đạm và lân thấp. Đến giai đoạn phục hồi cây sau thu hoạch dinh dưỡng đòi hỏi đạm, lân, kali cân đối.

Phân bón kết hợp với tưới nhỏ giọt là loại phân bón có chất lượng cao, được nhập khẩu chuyên sử dụng trên dâu tây: bón phân cho dâu tây cần dùng đúng các loại phân phù hợp với giai đoạn sinh trưởng và phát triển của dâu tây. Ngoài ra cần bón bổ sung acid Boric với nồng độ trong dung dịch dinh dưỡng từ 0,7 – 0,9 ppm bón lần 1 khi bắt đầu ra hoa, lần 2 sau lần 1 một tuần, lần 3 sau lần 2 với thời gian 1 tuần.

Chu kỳ sinh trưởng và phát triển của dâu tây thường khoảng 2 – 2,5 năm. Tuy nhiên giai đoạn cho năng suất cao từ 1 – 2 năm. Sau khi giai đoạn phục hồi khoảng 1 – 1,5 tháng cây tiếp tục ra hoa cho quả. Chu kỳ kinh doanh của cây dâu thu hoạch trái kéo dài đến 2 năm hoặc hơn. Liều lượng bón phân được thực hiện theo các giai đoạn ra hoa, hình thành quả và thu hoạch và giai đoạn phục hồi.

Bón phân theo nguyên tắc bón ít nhưng bón nhiều lần trong năm. Lượng phân theo khuyến cáo như trên đối với bón định kỳ có thể tăng hay giảm tùy thuộc vào sức sinh trưởng, phát dục, giai đoạn bội thu, chu kỳ ra trái của cây dâu. Chỉ sử dụng các loại phân bón có tên trong danh mục phân bón được phép sản xuất, kinh doanh và sử dụng tại Việt Nam.

Kỹ thuật chăm sóc cây dâu tây

Tưới nước

Sử dụng nguồn nước không bị ô nhiễm, nước giếng khoan, nước suối đầu nguồn, không sử dụng nước thải, nước ao tù, ứ đọng lâu ngày. Đối với mùa hè có thể lắp thêm hệ thống tưới phun mưa làm giảm nhiệt độ nhà màng giúp cây sinh trưởng tốt. Đối với cây dâu nếu ẩm độ đất và ẩm độ không khí cao đều bất lợi đến sinh trưởng, cũng như sâu bệnh phát triển, tối ưu nhất với cây dâu là thiết kế hệ thống tưới ngầm, nhỏ giọt.

Chăm sóc

Để cây sinh trưởng mạnh và ổn định trong giai đoạn đầu nên ngắt bỏ chùm hoa bói đầu tiên để tăng cường sinh trưởng và ức chế phát dục. Trong giai đoạn thu hoạch, để trái lớn đều nên cân đối giữa khả năng phát triển của khung tán và số lượng hoa trái trên cây nếu nụ, hoa, trái ra nhiều cần tỉa bỏ những nụ, hoa, trái dị dạng và sâu bệnh. Nếu không tận dụng ngó để nhân giống thì nên cắt bỏ toàn bộ ngó.

Giai đoạn đầu khi thân lá cây chưa phủ luống có thể để ngó với khoảng cách 15 cm (5 – 6 ngó/cây). Để tăng cường sinh trưởng cây ban đầu, hạn chế ngó đâm rễ phụ trên luống. Đảm bảo mật độ phân tán cây dâu cân đối nên để từ 3 – 4 thân/gốc. Do đặc điểm của giống, chế độ phân bón, thời tiết, chăm sóc khả năng phân tán, ra lá sẽ khác nhau. Tỉa bớt các lá già, sâu bệnh, lá bị che khuất tầng dưới. Chú ý không nên tỉa quá nhiều sẽ mất khả năng quang hợp của cây. Các bộ phận của cây sau khi cắt tỉa cần phải tiêu huỷ ở xa vườn trồng.

Phòng trừ dịch hại tổng hợp

Cần lưu ý áp dụng các biện pháp quản lý dịch hại tổng hợp IPM:

• Vệ sinh đồng ruộng sạch sẽ, cắt tỉa các lá già vàng úa tiêu hủy, luân canh cây trồng khác họ, chọn giống khỏe, sức đề kháng sâu bệnh tốt, có nguồn gốc, xuất xứ rõ ràng. Bón phân cân đối và hợp lý, tăng cường sử dụng phân hữu cơ sinh học, vi sinh.
• Chăm sóc theo yêu cầu sinh lý của cây.
• Kiểm tra đồng ruộng phát hiện và kịp thời có biện pháp quản lý thích hợp đối với sâu, bệnh.
• Thực hiện ghi chép nhật ký đồng ruộng.
• Hạn chế sử dụng các loại thuốc hóa học có độ độc cao để bảo vệ các loài ong ký sinh của ruồi đục lá, các loài thiên địch bắt mồi như nhện, bọ đuôi kìm.
• Sử dụng các chế phẩm sinh học trừ sâu bệnh.
• Sử dụng bẫy màu vàng, bôi các chất bám dính: dùng nhựa thông (Colophan) nấu trộn với nhớt xe theo tỉ lệ 4 : 6, bẫy Pheromone dẫn dụ côn trùng.
• Có thể sử dụng lưới ruồi cao từ 1,5 – 1,8 m che chắn xung quanh vườn hạn chế ruồi đục lá, sâu, côn trùng gây hại bay từ vườn khác sang.
• Sử dụng thuốc phải cân nhắc kỹ theo nguyên tắc 4 đúng (đúng lúc, đúng cách, đúng liều lượng, đúng thuốc) và nhớ đọc kỹ hướng dẫn sử dụng thuốc trước khi dùng. Phun khi bệnh chớm xuất hiện.

FINOM – Đơn vị uy tín trong lĩnh vực cung cấp và xây dựng hạ tầng phục vụ nông nghiệp

Như vậy, FINOM đã cùng với quý khách hàng tìm hiểu về cách trồng và chăm sóc cây dâu tây. Nếu quý khách có nhu cầu trồng cà tím, cần tư vấn và giải đáp thắc mắc về các lĩnh vực tưới tiêu, dinh dưỡng cây trồng, giá thể trồng cây, giải pháp nhà màng và quản lý sau thu hoạch của Công ty Cổ phần FINOM, vui lòng liên hệ theo đường dây nóng 1900 5053 hoặc địa chỉ:

• Trụ sở chính: 32/24 Mai Anh Đào, phường 8, thành phố Đà Lạt, tỉnh Lâm Đồng.
• Chi nhánh Thành phố Hồ Chí Minh: 78/15 Hồ Bá Phấn, phường Phước Long A, thành phố Thủ Đức, Thành phố Hồ Chí Minh.
• Website FINOM: https://finom.vn/
• Website mua hàng: https://finom.vn/san-pham/